شهر سرخس از ديرباز يکي از کانون هاي علم و دانش به شمار مي رفته و به خاطر داشتن کتابخانه و مدارس بسيار، شهرت داشته است و البته ظرفيت هاي کشاورزي و گردشگري قابل توجهي نيز دارد از جمله در سمت چپ جاده، تابلوي درياچه بزنگان خودنمايي مي کند. وصفش را شنيده بوديم، تصميم گرفتيم از اين درياچه نيز ديدن کنيم، جاده آسفالته فرعي به سمت درياچه، بعد از حدود ۱۰ دقيقه چشمان ما را مهمان منظره اي کرد بس تأسف آور. درياچه اي طبيعي اما به گل نشسته، تا حدي که جلبک هاي کف درياچه را به راحتي مي شد ديد. اين منظره اسفناک با سکوت دشت همراه شده بود، سکوتي که هزاران فرياد در گلو داشت.درياچه بزنگان (گل بي بي، پاسنگان، باسنقان) تنها درياچه طبيعي در استان خراسان رضوي است که يک اثر ملي است. آب آن از بارندگي هاي سالانه و چشمه هاي کوچک حاشيه و کف درياچه تأمين مي شود. اين درياچه مرکز پرورش ماهي قزل آلا، زيستگاه ۳۳ گونه فيتوپلانگتون جلبکي و انواع ماهي ها، جانوران و پرندگان مهاجر زمستان گذار و بهارگذار بومي و ماهي بومي درياچه يعني همان شير ماهي است.از نظر قدمت تاريخي علي بن زيد بيهقي در کتاب تاريخ بيهقي  تأليف قرن ۶ هجري از بزنگان با عنوان باسنقان ياد مي کند.سکوت مظلومانه درياچه حاکي از گفته هاي بسيار بود...

زماني که از سفر برگشتم، با وجود خاطرات خوش و ديدن تزيينات رباط شرف و کتيبه هاي تاريخي آرامگاه بابالقمان، دوباره حال درياچه بزنگان قلبم را به درد آورد. تصميم گرفتم وضعيتش را به مسئولان محيط زيست يادآور شوم که در خبرگزاري ها، در اين باره ۲ خبر مشاهده کردم.اولين خبر در تاريخ 92.7.29 با عنوان (درياچه بزنگان مقصدي براي گردشگران) و دومين خبر در تاريخ 93.5.4 با عنوان (درياچه بزنگان آخرين نفس را مي کشد) در هر ۲ خبر، از مشکلات درياچه و وعده هاي مسئولان براي بهبود شرايط آن، مطالب قابل توجهي آمده بود ولي حيف که ارزش «دو صد گفته به نيم کردار نيست» و افسوس و صد افسوس که قول ها به فعل تبديل نشده است و قلب درياچه بزنگان تنها اثر طبيعي ملي استان، از تپش افتاده است.گزارشي از سازمان گردشگري نيز در اين باره خواندم مبني بر تملک و فروش بخشي از نيزارهاي حاشيه اين اثر طبيعي ملي که بالغ بر ۷ هزار هکتار است و اين حاکي از جاي خالي حفاظت از عرصه هاي طبيعي و ملي از سوي متوليان امر است.به هر حال اينک بزنگان در محروميت و مظلوميت قرار دارد و در معرض تبديل به اروميه اي ديگر است. درياچه اي که قبل از خشکي کامل آن و صرف هزينه هاي ميلياردي، بايد براي نجاتش کاري کرد چرا که ايستادن قلب بزنگان به مثابه مرگ محيط زيست منطقه خواهد بود. اميدوارم قبل از پيوستن درياچه بزنگان به تاريخ، فکري اساسي شود در غير اين صورت در کتاب ها خواهيم خواند:

«روزگاري درياچه اي وجود داشت به نام بزنگان»!

(زمزم سادات رضوي دانشجوي ارشد رشته تاريخ و تمدن ملل اسلامي دانشگاه آزاد اسلامي)